Een verpleegkundige buigt zich naar het oor van een bejaarde vrouw, om er met luide stem iets in te zeggen. De dame verstaat het niet. De verpleegster herhaalt het luider, ze schreeuwt bijna. De fysiotherapeut ziet het gebeuren en loopt naar ze toe. ‘Dit heeft geen zin’, zegt ze. Ze gaat voor de vrouw staan, maakt oogcontact en herhaalt de woorden. Rustig en duidelijk. Dat helpt.
Zien wat iemand zegt
Horen doe je niet alleen met je oren, maar ook met je ogen. Door lichaamstaal, de bewegingen van de mond en de omgeving waarin je je bevindt, kun je zien wat iemand zegt. Slechthorenden hebben dit nodig om te kunnen verstaan. Helaas weten veel mensen dit niet. De situatie die ik hierboven beschrijf, komt Carmen, mijn vrouw, regelmatig tegen op haar werk. Zij is de fysiotherapeut in het verhaal. En weet hoe belangrijk spraakafzien is 😉
Op mijn werk heb ik regelmatig momenten dat spraakafzien niet lukt. Op de flexwerkplek waar collega’s verstopt achter hun monitor met elkaar praten. Of als iemand al pratende voor me uit loopt, zonder zich om te draaien. Of tijdens de lunch, als een collega met haar hand voor haar mond iets zegt tijdens het eten. Allemaal niet expres, natuurlijk.
Tips voor spraakafzien
Hoe kun je spraakafzien beter benutten?
🪟 Kies een plek waarbij je goed zicht hebt. Bijvoorbeeld een plek waarbij het licht op iemands gezicht valt, in plaats van dat je tegen het licht in kijkt (en het gezicht donker wordt). En een plek waarbij je zelf een goed overzicht over de ruimte hebt.
👁️🗨️ Oefen met spraakafzien. Misschien kun je jouw skills nog verbeteren. Bijvoorbeeld via de website spraakafzienoefenen.nl.
🙋 Leg je collega’s uit wat je nodig hebt. Vraag je collega’s of ze naast je komen lopen, even achter de monitor vandaan komen of hun hand voor hun mond weghalen. En vertel waarom je dat fijn vindt.
⚖️ Geef zelf het goede voorbeeld. 😉 Als jij zelf achter je monitor zit te praten, is het niet echt logisch om eerst oogcontact met je te maken. Het initiatief ligt bij jou.