#60 Waarom rekening houden met geluid op de werkvloer voor iedereen goed is

Stan van Kesteren

mei 8, 2023

Als je slechthorend bent, speelt geluid een belangrijke rol in je leven. Welke geluiden er om je heen zijn, heeft immers een grote invloed op jouw vermogen om gesprekken te verstaan. Mensen die goed horen zijn zich vaak niet bewust van het belang van geluid – omdat ze het grotendeels weg kunnen filteren. Toch zou daar meer aandacht voor moeten zijn, stelt Judith Veen van Heart2Hear. Toen ze zelf plotseling haar gehoor kwijtraakte, realiseerde ze zich hoe belangrijk geluid is.

Judith Veen met een geluidscamera, waarmee ze geluid in beeld kan brengen. 

Op dinsdagochtend 4 juni 2019 liep Judith door de gangen in het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Samen met een andere manager was ze op weg naar een vergadering, toen ze plotseling een pieptoon hoorde die niet wegging. Tijdens het overleg vervaagde het geluid van de stemmen. Alsof er een laag glas tussen haar en de anderen zat, die steeds dikker werd. Ze kon hen wel zien, maar steeds slechter horen.

“Ik wist direct: dit is niet best. Op de polikliniek van de KNO testten ze mijn gehoor. Ik kreeg direct de hoogste dosis prednison voorgeschreven, de standaardprocedure bij plotselinge doofheid. Binnen drie dagen was ik volledig doof. Ik kon mijn partner en mijn kinderen niet meer horen.

 

Alles om weer te kunnen horen

Judith was 48 en het was de tweede keer dat ze werd overvallen door plotselinge doofheid. Toen ze tweeëntwintig was, was haar gehoor in haar linkeroor weggevallen. Ze werkte toen als verpleegkundige in de zorg en had zich daarna weten te redden. Maar deze keer was het anders.

“Ik had nooit gedacht dat het me nog een keer zou overkomen. Tijdens die eerste keer had ik nog een goed oor over. Nu hoorde ik in één klap helemaal niks meer en kreeg er een waanzinnige tinnitus, als een straaljager, bij. Ik had er alles voor over om weer te kunnen horen. Zo kreeg ik zuurstoftherapie, waarbij je tien dagen lang meerdere uren per dag in een soort gastank gaat zitten, onder hoge druk, met een zuurstofmasker op.”

Daarnaast kreeg Judith medicatie. Het haalde niets uit. Wekenlang hoorde ze niks. Tot ze, tot haar eigen verbazing, opeens weer een beetje geluid opving toen haar man wat zei. Daarna keerde het geluid langzaam weer terug. Ze hoorde haar kinderen weer, en fluitende vogeltjes. Wel werd ze heel gevoelig voor geluid – alles kwam keihard binnen. De airconditioning boven de deuren bij de supermarkt klonk opeens als een langsrazende auto.

Langzaam ging ze weer werken. “Ik ging hele korte momenten weer naar mijn werk in het ziekenhuis. Eerst alleen maar om even koffie te drinken. Ik bouwde de blootstelling aan geluid op. En ik zocht contact met een tinnituspsycholoog, waar ik gelukkig snel terecht kon. Zo herstelde ik langzaam.”

Hinderlijk geluid

Tijdens haar re-integratie bespreekt Judith ook met haar collega’s wat ze nodig heeft: een strakkere vergaderdiscipline waarbij men niet door elkaar heen praat, een rustige werkomgeving en regelmatige pauzes. Een van hen blijkt ook tinnitus te hebben en een ander geeft ook aan dat hij de nieuwe vergaderafspraken fijn vindt. “Ik dacht: ‘Waarom zeiden jullie eerder niks?’ En ik ging me erin verdiepen.”

De afdeling Personeelszaken bleek niks georganiseerd te hebben voor een gezonde geluidsomgeving. “Voor hinderlijk geluid is weinig aandacht. Terwijl rumoerige kantoortuinen en ruis op de achtergrond leiden tot concentratieproblemen en vermoeidheid. Voor organisaties is het een blinde vlek. In de risico-evaluaties op werkplekken wordt alleen gekeken naar schadelijk geluid boven een bepaald aantal decibel, niet naar geluid dat hinderlijk is.”

Geluid als onderwerp in elke organisatie

Judith ging onderzoeken wat er nodig is voor een goede geluidsomgeving. Ze sprak met geluidswetenschappers, neuropsychologen, audiologen en audiciens. Ze besloot Heart2Hear op te richten. Haar missie is de impact en gevolgen van hinderlijk geluid op gezondheid zichtbaar te maken in elke organisatie. “Een goede geluidsomgeving is belangrijk voor mensen die niet goed horen, maar ook belangrijk voor bijvoorbeeld mensen met niet-aangeboren hersenletsel of tinnitus. En eigenlijk heeft iedereen er baat bij.”

Een van de eerste projecten was in het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht. Meerdere medewerkers hadden vermoeidheidsklachten, concentratieproblemen en/of hoofdpijn. Een HR-medewerker benaderde Judith. Zouden deze klachten misschien iets met geluid te maken hebben, of met de gevolgen van geluid? Wat bleek: de spreekkamers waren niet geluidsdicht en lagen direct tegenover de wachtruimtes. En in de gang tussen de wachtruimtes en de spreekkamers werd regelmatig gebeld. Dat leverde niet alleen privacyproblemen op, maar resulteerde ook in een omgeving met veel hinderlijk geluid.

Judith adviseerde meerdere oplossingen. Allereerst werden de plafondtegels vervangen en de ruimtes geluidsdicht gemaakt. Daarnaast kregen medewerkers de instructie om altijd met een hoofdtelefoon of oortjes in te bellen. Ook werd de afspraak gemaakt om niet meer in de gang te bellen en werden daar plantenbakken geplaatst om te voorkomen dat medewerkers vasthielden aan de gewoonte om daar telefoongesprekken te voeren.

Kleinere kans op fouten

Een andere opdracht deed Judith op de spoedeisende hulp van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Met een speciale geluidscamera, waarmee je geluid in beeld kan brengen, deed ze onderzoek. “Door geluid visueel te maken, zien mensen waar het probleem ligt en waarom verandering belangrijk is”, vertelt Judith. “Door beter na te denken over hoe je een ruimte waar mensen zich moeten concentreren inricht, wordt de kans op fouten kleiner.”

Judith legt uit dat er verschillende fases zijn: “In de acute fase werken verschillende disciplines nauw samen volgens heldere procedures en effectieve communicatie. Maar daarna heeft een ieder eigen taken te doen.” Judith legt uit wat dat zijn: de artsen schrijven een beleidsplan, de verpleegkundigen stemmen nieuwe prioriteiten af en een secretaresse komt zeggen dat er een familielid is. En dan worden er ook nog nieuwe patiënten binnengereden.

Judith: “Een kakofonie aan geluiden. Dat is natuurlijk erg belastend voor zorgverleners. Maar hoe verander je de manier van werken? We lieten ze de dialoog aangaan over een gezonde werkomgeving. Door nieuwe afspraken werd al snel winst geboekt. Er is echt een business case om met geluid aan de slag te gaan!”

 

 

Meer nieuwsbrieven

#68 Werken als officier van justitie

#68 Werken als officier van justitie

Vandaag deel ik een verhaal dat ik al een paar maanden geleden beloofde, over een officier van justitie. Ik vond dit een van de meest bijzondere nieuwsbriefverhalen om te schrijven, in een voor mij totaal onbekende setting… Ik zit in de rechtszaal, achter de officier...

Lees meer
#67 Vijf boekentips voor de zomer

#67 Vijf boekentips voor de zomer

In deze blog deel ik  boekentips voor deze zomer – voor in de tuin, op het balkon of op het strand. De hoofdpersonages zijn doof of slechthorend, dus je zal jezelf er waarschijnlijk (een beetje of veel) in herkennen. 1. Kolja – Arthur Japin De volgorde van deze lijst...

Lees meer
#66 Met een opgeruimd hoofd de zomer in

#66 Met een opgeruimd hoofd de zomer in

Ik had vakantie en besloot de schuur eens op te ruimen. Tijd om wat orde in de chaos te scheppen. Ik pakte alle spullen uit de stellingkasten en sorteerde ze op het gras in de tuin: de schaatsen bij hobby & vrije tijd, de hamers bij het klusgereedschap,...

Lees meer